منسوجات پزشکی که یکی از رکن‌های اصلی علم پزشکی میباشد، امروزه دارای تنوع و ویژگی‌های منحصر به فردی میباشد. علاوه بر صنایع، در پزشکی نیز کاربردهای بسیاری دارد. به دلیل دارا بودن خواصی چون سبکی، انعطاف پذیری و استحکام بالا در پزشکی استفاده می‌شود. نکته‌ی بسیار مهم این است که بسیاری از منسوجات در بدن با اعضای داخلی سازگاری دارند و می‌توان آنها را جایگزین عضو آسیب کرد.
برای آشنایی بیشتر و شناخت بهتر منسوجات پزشکی، مجموعه ی پزشک یاران آفتاب آسیا شما را به خواندن این مقاله دعوت می‌کند.
تعریف منسوجات پزشکی چیست؟
ماده ای که با اعضای بدن پیوند برقرار می‌کند باید کاملا بی اثر و خنثی باشد و هیچگونه تحریکی در بافت ایجاد نکند. همچنین الیاف باید قابلیت استریلیزه شدن داشته باشد. پلیمرهای استفاده شده برای کار گذاشته شدن در بدن نسبت به هیدرولیز حساس هستند. از این رو باید تحت شرایط محیطی بدون رطوبت و ترجیحا با رطوبت نسبی کمتر از 40% تولید شوند و در هنگام تولید باید از مصرف پایدار کننده الیاف یا روان کننده خودداری نمود.
مواد اولیه ای به کار رفته در منسوجات پزشکی:
1-الیاف مصرفی
2-ژل ها
3-مواد ضد عفونی
4-چسب ها
کاربردهای منسوجات پزشکی:
1-مواد زخم بندی جراحات
2-وسایل کمک کننده سایر اجزا که جایگزین فعالیت های طبیعی بدن می‌شوند و به سایر اعضا در انجام وظیفه شان کمک می کنند. مثل کلیه کبد و ریه مصنوعی و …….
3-وسایل کاشتنی: مثل مفاصل مصنوعی و عروق پیوندی و …….
4-تولیدات بهداشتی: مثل ملحفه و …….
در دهه ی اخیر تلاش‌های زیادی انجام شد تا مواد پلیمری را به موادی تبدیل کنند. یکی از اهداف این تلاش‌ها تهیه ماهیچه‌های مصنوعی بود. ابتدا تحقیق روی مواد محرک در ترکیبات معدنی انجام شد. این محرک ها برای اینکه قابل کنترل باشند در میدان الکتریکی بررسی شدند. پلی ژل ها توسط عوامل مختلف مثل ph بالا و دمای بالا توانستند مقدار زیادی کشش تولید کنند . البته واکنش پذیری پلی ژل ها و همچنین مقاومت آنها نسبتا ضعیف است، ولی با این حال پلی ژل‌ها به عنوان بهترین ماده برای تهیه ماهیچه های مصنوعی ذکر شده اند.
به طور کلی، مواد نساجی مورد استفاده در بخش پزشکی به 4 دسته اصلی تقسیم می‌شود:
- مواد غیر قابل کاشت (مصارف خارجی) : پانسمان های زخم، بانداژ ها، گچ ها و غیره.
- اعضای مصنوعی: کلیه، کبد، ریه مصنوعی.
- مواد قابل کاشت : بخیه ها، بافت های عروقی، رباط های مصنوعی، مفصل های مصنوعی و غیره.
- محصولات بیمارستانی: ملحفه ها، پوشاک، لباس های جراحی، تمیز کننده ها و غیره.
جمع بندی:
انتخاب مواد اولیه مناسب جهت تولید هر یک از اقلام منسوجات بیمارستانی نیازمند دقت و به کارگیری تخصص، در حوزه‌های مهندسی پزشکی، مهندسی نساجی و نیز علوم پزشکی و پیراپزشکی خواهد بود. پس از شناسایی دقیق نیازمندی‌ها و انتظارات کاربران محصولات مورد نیاز تولید می‌شوند که علاوه بر آن، این مواد در قالب الگو و فرم مناسب و قابل مصرف، تبدیل به محصول مورد نظر می‌گردند.
امیدواریم در این مقاله اطلاعات مفیدی در رابطه با منسوجات پزشکی برایتان بازگو کرده باشیم.
برای دانستن و آگاهی از راهکارهای مهم سلامتی و بهداشت، شما را به خواندن ادامه ی این مطلب و دیگر مطالب پزشکی دعوت می نماید.
